نکات مهم در کابل کشی دوربین های مداربسته تحت شبکه

وقتی صحبت از نصب دوربین مداربسته می شود، اکثر افراد فقط به خود دوربین فکر می کنند. اما حقیقت این است که نیمی از موفقیت سیستم امنیتی شما به کابل ها بستگی دارد. همین موضوع ساده باعث می شود خیلی ها بعد از نصب با مشکلاتی مثل قطع شدن تصویر، افت کیفیت یا حتی سوختن تجهیزات روبرو شوند. پس بهتر است قبل از شروع کار، کمی وقت بگذاریم و درباره این قسمت مهم حرف بزنیم.

چرا کابل کشی اینقدر روی کیفیت سیستم تاثیر دارد؟

دوربین های تحت شبکه یک تفاوت اساسی با دوربین های آنالوگ قدیمی دارند. این دوربین ها هم برق خودشان را از همان کابل شبکه دریافت می کنند و هم اطلاعات تصویری را ارسال می کنند. این فناوری که PoE یا Power over Ethernet نام دارد، کار را بسیار ساده کرده اما در عین حال حساسیت کار را بالا برده است. یک کابل دوربین مدار بسته که استاندارد نباشد نمی تواند هم زمان برق و داده را به خوبی منتقل کند. نتیجه اش هم افت ولتاژ، گرم شدن کابل و در نهایت خرابی سیستم است. این مسئله مخصوصا در پروژه هایی که چند دوربین با هم کار می کنند بسیار پررنگ تر دیده می شود.

حالا تصور کنید یک ساختمان اداری دارید که 20 دوربین نصب کرده اید. اگر کابل شبکه ها از کیفیت لازم برخوردار نباشند، ممکن است بعضی دوربین ها اصلا روشن نشوند یا هر چند وقت یکبار قطع و وصل شوند. این مشکل وقتی اتفاق می افتد که دیگر کار از کار گذشته و باید هزینه های زیادی برای بازسازی و تعویض کابل ها بپردازید. به همین دلیل است که باید از همان ابتدا این موضوع را جدی بگیرید.

کدام نوع کابل برای پروژه شما مناسب است؟

بازار انواع مختلفی از کابل را ارائه می دهد و هر کدام برای شرایط خاصی ساخته شده اند. اولین سوالی که باید از خودتان بپرسید این است که فاصله دوربین ها تا دستگاه ضبط یا سوئیچ چقدر است؟ کابل Cat5e برای مسافت های کمتر از 100 متر و دوربین های خانگی با رزولوشن معمولی کاملا کافی است. سرعت این کابل تا 1 گیگابیت بر ثانیه می رسد و قیمت مناسبی هم دارد. اما اگر دوربین های شما رزولوشن بالاتری دارند یا قصد دارید در آینده ارتقا دهید، بهتر است از همان اول روی کابل بهتری سرمایه گذاری کنید.

کابل Cat6 یک گام بالاتر است و سرعت انتقال داده اش تا 10 گیگابیت در فواصل کوتاه می رسد. این کابل دوربین مدار بسته عایق بندی بهتری دارد و نویزهای الکترومغناطیسی را خیلی بهتر می گیرد. اگر دوربین های 4K یا 8 مگاپیکسلی نصب می کنید، Cat6 انتخاب درستی است. البته باید بدانید که قیمت اش حدود 20 تا 30 درصد بالاتر از Cat5e است، اما این هزینه اضافی در بلند مدت صرفه اقتصادی دارد. برای پروژه های بزرگ تر هم می توانید به سراغ Cat6a بروید که تا مسافت 100 متر سرعت 10 گیگابیت را حفظ می کند.

مسی خالص یا آلومینیومی؟ تفاوت اساسی در کیفیت

یکی از مهمترین موضوعاتی که باید حواستان به آن باشد، جنس رشته های داخلی کابل شبکه است. کابل های CCA که مخفف Copper Clad Aluminum است، رشته های آلومینیومی با پوشش مسی دارند. این کابل ها ارزان ترند اما مشکلات زیادی به همراه دارند. آلومینیوم مقاومت الکتریکی بیشتری نسبت به مس دارد، به همین خاطر افت ولتاژ در آن بالاتر است. این یعنی دوربین هایی که در فواصل دورتر نصب شده اند ممکن است برق کافی دریافت نکنند.

مقاومت بالای آلومینیوم باعث می شود کابل دوربین مدار بسته در حین کار گرم شود. این گرما در دراز مدت به عایق کابل آسیب می زند و خطر اتصال کوتاه را بالا می برد. ضمن اینکه کابل های CCA شکننده ترند و در هنگام کابل کشی راحت تر پاره می شوند. برعکس، کابل های Pure Copper یا مسی خالص هزینه بیشتری دارند اما دوام و کیفیت بسیار بالاتری را ارائه می دهند. اگر می خواهید سیستمی نصب کنید که سال ها بدون مشکل کار کند، هزینه بیشتر کابل مسی را جدی بگیرید.

ضخامت کابل چه تاثیری روی عملکرد دارد؟

شاید تا به حال به شماره AWG روی بسته بندی کابل ها دقت نکرده باشید. این عدد ضخامت رشته های داخلی کابل را نشان می دهد و هر چه عدد AWG کوچکتر باشد، کابل ضخیم تر است. برای مثال کابل 23 AWG ضخیم تر از 24 AWG است. ضخامت کابل مستقیما روی مقاومت الکتریکی تاثیر می گذارد. کابل ضخیم تر مقاومت کمتری دارد و می تواند برق بیشتری را با افت کمتر منتقل کند. این موضوع خصوصا برای دوربین هایی که در فواصل زیاد نصب می شوند اهمیت دارد.

وقتی از کابل شبکه نازک در مسافت های طولانی استفاده می کنید، دوربین ممکن است به اندازه کافی برق دریافت نکند. در این حالت دوربین یا اصلا روشن نمی شود یا هر چند دقیقه یکبار ریست می شود. معمولا کابل های 24 AWG برای اکثر پروژه های معمولی کافی هستند، اما اگر فاصله بیش از 70 متر است یا دوربین برق بالایی مصرف می کند، استفاده از 23 AWG توصیه می شود. البته کابل ضخیم تر کار کردن با آن کمی سخت تر است و به اتصالات قوی تری نیاز دارد.

محیط نصب را جدی بگیرید

همه کابل ها برای همه شرایط ساخته نشده اند. اگر قرار است دوربین ها در فضای بیرونی نصب شوند، حتما باید از کابل دوربین مدار بسته مخصوص فضای باز استفاده کنید. این کابل ها روکش محافظ ضخیم تری دارند که در برابر نور خورشید، رطوبت و تغییرات دما مقاوم است. کابل های معمولی داخلی اگر در بیرون از ساختمان استفاده شوند، بعد از چند ماه روکششان ترک می خورد و رشته های داخلی در معرض آب و هوا قرار می گیرند. این مسئله منجر به اتصال کوتاه و قطع سیستم می شود.

برای نصب زیرزمینی هم باید از کابل های مخصوص با عایق ضد آب استفاده کنید. بعضی از کابل ها لایه محافظ اضافی دارند که از نفوذ رطوبت جلوگیری می کند. اگر کابل باید از کنار منابع تداخل الکترومغناطیسی مثل تابلو برق یا موتورهای الکتریکی عبور کند، باید از کابل های شیلددار STP استفاده کنید. این کابل ها یک لایه فلزی در اطراف رشته ها دارند که از نفوذ نویزهای الکتریکی جلوگیری می کند و تصویر شما تداخل ندارد.

اهمیت استفاده از لوله و مسیر یابی درست

خیلی ها فکر می کنند کابل کشی فقط یعنی کابل را از یک نقطه به نقطه دیگر بکشند. اما واقعیت این است که نحوه مسیر یابی و محافظت از کابل شبکه به اندازه خود کابل اهمیت دارد. اگر کابل ها را بدون لوله محافظ روی دیوار یا سقف نصب کنید، در معرض آسیب های فیزیکی، حرارت و رطوبت قرار می گیرند. استفاده از لوله های برقی PVC یا فلکسیبل کابل ها را در برابر ضربه، فشار و عوامل محیطی محافظت می کند.

مسیر یابی کابل هم باید با دقت انجام شود. سعی کنید کابل ها را از کوتاه ترین مسیر ممکن بکشید اما از گوشه های تیز و خم های شدید بپرهیزید. هر خم تند در کابل دوربین مدار بسته می تواند به رشته های داخلی فشار وارد کند و عملکرد آن را کاهش دهد. فاصله بین تک تک کابل و منابع حرارتی مثل لامپ های قوی یا لوله های آب گرم را هم رعایت کنید. حرارت بالا عایق کابل را زودتر خراب می کند و احتمال اتصال کوتاه را بالا می برد.

نصب سر کابل، جایی که اکثر اشتباهات رخ می دهد

یکی از رایج ترین مشکلاتی که در پروژه های کابل کشی دیده می شود، نصب نادرست سر کابل RJ45 است. ممکن است فکر کنید این کار ساده است، اما در عمل اگر رشته ها به ترتیب درست قرار نگیرند یا فشار کافی روی آنها وارد نشود، مشکلات جدی پیش می آید. برای نصب درست سر کابل باید از استاندارد T568A یا T568B پیروی کنید. معمولا استاندارد B در ایران رایج تر است و بیشتر متخصصان با آن کار می کنند.

هنگام نصب سر کابل، ابتدا باید روکش بیرونی را حدود 2 سانتی متر کنار بزنید و رشته های رنگی را باز کنید. این رشته ها را طبق استاندارد مرتب کنید و کاملا صاف کنید. سپس آنها را با قیچی تیز به طول یکسان قطع کنید. حالا باید رشته ها را داخل سر RJ45 فشار دهید به طوری که تا انتهای سر برسند و روکش بیرونی هم داخل سر قرار بگیرد. در نهایت با دستگاه پرس کابل، فشار محکمی وارد کنید تا تیغه های فلزی سر کابل به رشته ها نفوذ کنند. اگر این کار را درست انجام ندهید، اتصال ضعیف می شود و بعدا دچار قطعی خواهید شد.

تست کابل قبل از نصب نهایی دوربین ها

بعد از اینکه تمام کابل شبکه ها را کشیدید و سر کابل زدید، عجله نکنید و بلافاصله دوربین ها را نصب نکنید. اولین کاری که باید انجام دهید تست کردن تمام کابل ها با دستگاه تستر است. این دستگاه به شما نشان می دهد که آیا تمام 8 رشته کابل به درستی متصل شده اند یا خیر. اگر حتی یک رشته قطع باشد یا اتصال ضعیفی داشته باشد، دوربین ممکن است کار نکند یا مشکلات متناوبی داشته باشد. تستر کابل ابزار ارزانی است و می تواند از سردرگمی و هدر رفتن وقت زیادی جلوگیری کند.

بعد از تست اولیه، یک بار هم کابل ها را با یک لپ تاپ یا دستگاه شبکه امتحان کنید. کابل را به سوئیچ و یک دستگاه دیگر وصل کنید و سرعت اتصال را چک کنید. اگر کابل دوربین مدار بسته Cat6 است ولی سرعت اتصال 100 مگابیت نشان می دهد، یعنی جایی مشکل دارد. سرعت باید 1 گیگابیت یا بالاتر باشد. همچنین می توانید با نرم افزارهای تست شبکه، کیفیت سیگنال و میزان افت بسته را هم بررسی کنید. این کارها شاید زمان بر به نظر برسند اما در نهایت خیال شما را راحت می کنند.

ارت کردن و محافظت در برابر صاعقه

یکی از نکاتی که خیلی ها فراموش می کنند، محافظت سیستم در برابر صاعقه و نوسانات برق است. دوربین های بیرونی که در ارتفاع نصب می شوند، خطر برخورد صاعقه یا القای ولتاژ بالا را دارند. برای حفاظت از سیستم باید از محافظ های PoE استفاده کنید. این وسایل روی مسیر کابل شبکه نصب می شوند و در صورت ورود ولتاژ بالا، آن را به زمین هدایت می کنند. قیمت این محافظ ها در مقایسه با هزینه تعویض دوربین ها و سوئیچ سوخته ناچیز است.

ارت کردن صحیح سیستم هم بسیار مهم است. باید تمام تجهیزات فلزی مثل باکس دوربین، پایه ها و سوئیچ ها را به سیم ارت متصل کنید. ارت خوب هم باعث محافظت در برابر برق گرفتگی می شود و هم تداخلات الکترومغناطیسی را کاهش می دهد. اگر ساختمان ارت مناسبی ندارد، قبل از نصب سیستم حتما این مسئله را برطرف کنید. صرفه جویی در این بخش می تواند تمام سرمایه گذاری شما را به خطر بیندازد.

فاصله کابل و راه حل های افزایش برد

یکی از محدودیت های کابل دوربین مدار بسته شبکه این است که حداکثر تا 100 متر می توانید از یک کابل استفاده کنید. بعد از این فاصله، سیگنال ضعیف می شود و احتمال قطعی بالا می رود. اما گاهی در پروژه ها نیاز دارید دوربینی را در فاصله بیشتر نصب کنید. در این شرایط چند راه حل وجود دارد. یکی استفاده از سوئیچ میانی است. می توانید در مسیر یک سوئیچ PoE کوچک نصب کنید که سیگنال را تقویت و دوباره به دوربین ارسال کند.

راه حل دیگر استفاده از اکستندرهای PoE است. این دستگاه ها کوچک و ارزان هستند و می توانند برد کابل را تا 200 یا حتی 300 متر افزایش دهند. برای فواصل خیلی طولانی تر هم می توانید به فیبر نوری فکر کنید. البته فیبر نوری هزینه بالاتری دارد و نیاز به تجهیزات تبدیل اترنت به فیبر دارد، اما برای پروژه های بزرگ و فواصل چند صد متری بهترین انتخاب است. به هر حال هر کدام از این راه حل ها را انتخاب کنید، باید در مرحله طراحی به آنها فکر کنید تا بعدا با مشکل مواجه نشوید.

چطور از کابل ها در برابر رطوبت محافظت کنیم؟

رطوبت یکی از بزرگترین دشمنان کابل شبکه است. حتی کابل های مخصوص فضای باز هم در برابر رطوبت مداوم آسیب پذیرند. وقتی آب به داخل کابل نفوذ کند، رشته های مسی شروع به زنگ زدن می کنند و عایق کابل خراب می شود. برای جلوگیری از این مشکل باید در نقاط ورودی کابل به ساختمان یا دوربین، از واشر و چسب های ضد آب استفاده کنید. سوراخ هایی که کابل از آنها عبور می کند را با سیلیکون یا فوم پر کنید تا آب راهی برای نفوذ نداشته باشد.

برای محافظت بیشتر می توانید سر کابل های بیرونی را با روکش های ضد آب بپوشانید. این روکش ها معمولا از جنس پلاستیک یا سیلیکون هستند و دور اتصال را کاملا می پوشانند. در مناطقی که بارندگی زیاد است یا رطوبت هوا بالاست، حتما این کار را انجام دهید. همچنین باکس های دوربین هم باید کاملا آب بندی شوند. بررسی دوره ای این قسمت ها هم لازم است، چون با گذشت زمان ممکن است سیلیکون یا واشرها فرسوده شوند و نیاز به تعویض داشته باشند.

برچسب زدن و مستندسازی کابل ها

یکی از کارهایی که در حین نصب خسته کننده به نظر می رسد اما در آینده به شدت مفید است، برچسب زدن کابل هاست. وقتی ده ها کابل دوربین مدار بسته کنار هم قرار می گیرند، بعد از چند ماه دیگر نمی دانید کدام کابل متعلق به کدام دوربین است. این مسئله وقتی می خواهید عیب یابی کنید یا دوربینی را تعویض کنید، کار را بسیار سخت می کند. برچسب ها را روی دو سر هر کابل بزنید و شماره یا نام دوربین را روی آن بنویسید. از برچسب های مقاوم و ضد آب استفاده کنید تا با گذشت زمان پاک نشوند.

مستندسازی کامل سیستم هم بسیار مهم است. یک نقشه ساده از محل نصب دوربین ها و مسیر کابل ها تهیه کنید. روی این نقشه طول کابل ها، نوع آنها و محل سوئیچ ها را مشخص کنید. اگر از چند نوع کابل مختلف استفاده کرده اید، این موضوع را هم یادداشت کنید. این مستندات وقتی به خدمات پس از فروش یا تعمیرکار نیاز پیدا کنید، کار را بسیار ساده تر می کند. حتی برای خودتان هم بعد از یک سال که جزئیات را فراموش کرده اید، این اطلاعات بسیار ارزشمند خواهند بود.

هزینه و کیفیت، تعادلی که باید پیدا کنید

خیلی ها سعی می کنند با خرید ارزان ترین کابل های موجود در بازار، در هزینه ها صرفه جویی کنند. اما این تصمیم معمولا در بلند مدت گران تمام می شود. کابل شبکه بی کیفیت ممکن است ظاهر خوبی داشته باشد اما بعد از چند ماه مشکل ساز شود. قیمت کابل فقط بخش کوچکی از کل هزینه پروژه است. هزینه های نصب، دستمزد، تجهیزات جانبی و زمانی که صرف می کنید همه با هم بسیار بیشتر از قیمت کابل است. پس اگر کابل بد بخرید و بعد مجبور شوید دوباره کابل کشی کنید، در واقع چند برابر هزینه اولیه پرداخت کرده اید.

با این حال لازم نیست گران ترین کابل بازار را بخرید. باید بین کیفیت و قیمت تعادل ایجاد کنید. برای پروژه های خانگی کوچک، کابل Cat5e مسی خالص با برند معتبر کاملا کافی است. برای پروژه های تجاری و دوربین های با کیفیت بالا، سرمایه گذاری روی Cat6 منطقی است. مهم این است که از فروشنده معتبر خرید کنید و روی برچسب کابل دقت کنید. کابل های اصل معمولا تمام مشخصات فنی مثل نوع، AWG و استانداردها را روی خودشان درج می کنند. از کابل های بدون برچسب یا با بسته بندی مشکوک دوری کنید.

نکته آخر: آینده سیستم را هم در نظر بگیرید

وقتی سیستم دوربین مداربسته نصب می کنید، فقط به نیازهای امروز فکر نکنید. فناوری دوربین ها خیلی سریع در حال پیشرفت است. دوربین هایی که امروز رزولوشن بالا به نظر می رسند، ممکن است چند سال دیگر متوسط باشند. اگر امروز کابل دوربین مدار بسته ضعیفی نصب کنید، وقتی بخواهید دوربین ها را ارتقا دهید، با محدودیت مواجه می شوید. بهتر است از همین حالا یک مرحله بالاتر از نیاز فعلی تان فکر کنید و کابل با کیفیت بهتر انتخاب کنید. این کار به شما امکان می دهد در آینده بدون نیاز به تغییر زیرساخت، فقط دوربین ها را تعویض کنید.

همچنین سعی کنید چند کابل شبکه اضافی به عنوان ذخیره بکشید. ممکن است در آینده نیاز پیدا کنید دوربین جدیدی اضافه کنید یا یکی از کابل ها خراب شود. داشتن کابل آماده در لوله کشی، کار را بسیار ساده تر می کند. البته این کار کمی هزینه اضافی دارد اما ارزشش را دارد. در نهایت یک سیستم امنیتی باید سال ها بدون دردسر کار کند و با برنامه ریزی درست از همان ابتدا، می توانید به این هدف برسید.